این تحقیق با هدف گسترش کارکرد قواعد علم اصول استنباط به حوزه های عرفان و اخلاق اسلامی، به تجزیه و تحلیل روش استنباطی کتاب سر الاسراء، نوشته آیة الله علی سعادت پرور; پرداخته است. روش این تحقیق، تحلیلِ مستندشناختی کتاب «سر الاسراء» است. ارائه الگویی عملی از تفقّه روش مند در استنباط آموزه های عرفانی و اخلاقی از منابع مأثور، بر اساس قواعد دانش اصول، اولین دستاورد این تحقیق است. کشف شیوه ها ی خاص مؤلف...

این تحقیق با هدف گسترش کارکرد قواعد علم اصول استنباط به حوزه‌های عرفان و اخلاق اسلامی، به تجزیه و تحلیل روش استنباطی کتاب سر الاسراء، نوشته آیة الله علی سعادت‌پرور; پرداخته است. روش این تحقیق، تحلیلِ مستندشناختی کتاب «سر الاسراء» است. ارائه الگویی عملی از تفقّه روش‌مند در استنباط آموزه‌های عرفانی و اخلاقی از منابع مأثور، بر اساس قواعد دانش اصول، اولین دستاورد این تحقیق است. کشف شیوه‌ها‌ی خاص مؤلف...

شناخت سرشت و فطرت انسانی یکی از مباحث بسیار اساسی قرآن مجید، سنت مأثور، عرفان و فلسفة اسلامی است. با توجه به شناخت فطرت، حقیقت و ماهیت انسان از دیگر انواع حیوانات متمایز می‌گردد. نویسندة مقاله، در این جستار کوشیده تا ماهیّت «سرشت» انسان و چگونگی «سرنوشت» آدمی را از دیدگاه علامه طباطبائی ارائه نماید. علامه در آثار گوناگون خویش، به‌ویژه در تفسیر المیزان، در باب سرشت و سرنوشت انسانی مباحث ژرفی دارد...

عرفان و اخلاق، از نیازهای اساسی انسان در همۀ روزگاران بوده و هست و در این میان، ارمغان معنوی رسولان الهی که از آن با عنوان «عرفان و اخلاق مأثور» یاد می­شود، بهترین و سالم­ترین پاسخ به این نیاز است. قرآن و حدیث معصومان، آکنده از آموزه­های عرفانی و اخلاقی است که نیازمند استفاده از روش­های صحیح اجتهادی در استخراج این آموزه­ها ازجمله دلیل عقل به عنوان یکی از ادلۀ چهارگانۀ اجتهاد هستند که متأسفانه ا...

روایات تفسیری از نظر رویکرد دارای انواع گوناگونی می باشند. دسته ای از این روایات دارای رویکرد نقلی، دسته ای دیگر دارای رویکرد تفسیری و دسته ای دیگر دارای رویکرد تأویلی می باشند. هر یک از این دسته روایات دارای انواع مختلفی به شرح ذیل می باشند: روایات با رویکرد نقلی شامل روایات لغوی و روایات فضای نزول و روایات اخبار غیبی می باشد که روایات لغوی خود شامل روایات بیان معانی واژگان و روایات بیان معا...

اتصال و ارتباط با اهل‌بیت(ع) ضرورتی انسانی و الهی و راهگشای دستیابی به کمال و سعادت در دنیا و آخرت است. یکی از راه‌های این اتصال و ارتباط، از ناحیه زیارت محقق می‌شود؛ زیارت رمز حضور و شهادت عینی ائمه(ع) بر حیات جامعه اسلامی است و موجب تذکر و تعهد زائر، به حضور این بزرگواران در همه شؤون جامعه اسلامی می‌شود. «زیارتنامه‌های مأثور»، متنی که هنگام زیارت معصومان، به عنوان تشرف باطنی خطاب به آنان خوان...

تفاسیر قرآن، هر یک از منهج و روشی استفاده کرده و با گرایشی خاص تنظیم شده اند. روش برخی مأثور و مبتنی بر سنت و روایات منقول از پیامبر و ائمه بوده است و برخی مبتنی بر روش عقل برهانی و برخی بر روش تفسیر قران به قرآن. نیز برخی گرایش ادبی و برخی کلامی و برخی فلسفی و غیره دارند. در قرن پانزدهم تفسیر قیم تسنیم به جامعه مسلمانان عرضه شد که به لحاظ روش از روش اجتهادی جامع پیروی می کند. بدین صورت که هم ...

چکیده روایات مأثوری که به تبیین و تفسیر آیات قرآن کریم می پردازد از صدر اسلام تا به حال بهترین برداشت تفسیری از آیات قرآن کریم را در پیش روی ما قرار داده است اما تفسیر مأثوری که از آیات صورت گرفته، اختلافاتی را در تبیین و تفسیرآیات بین مسلمین ایجاد نموده، با وجود اینکه در بین روایات تفسیری می توان روایات مشترک فراوانی را بیان نمود که سبب کم کردن اختلافات در تبیین و تفسیر آیات گردد همانطور که ...

این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا به تعریف، تنقیح و مقایسه روش تفسیری ابن‌تیمیه و علامه طباطبایی می‌پردازد و با معرفی شیوه تفسیری این دو، در گام بعدی به تحلیل پیامد هر دو روش تفسیری بر یکی از مهم‌ترین موضوعات قرآنی- یعنی تمایز آیات محکم و متشابه و تفسیر هر یک از این دو در نگاه آنان- توجه دارد. ارزیابی این نگرش‌ها واپسین گام این مقاله است که طی آن دو روش تفسیری- که یکی مبتنی بر شیوه مأثور و...

چکیده معارف قرآن به مجموعه دانش‌هایی اطلاق می‌شود که از قرآن قابل برداشت‌اند. بنابراین، همه گزاره‌های قرآنی مشمول و داخل در عنوان معارف قرآن‌اند. این دانش‌ها و گزاره‌ها بی‌شمار و گوناگون‌اند. از این‌رو لازم است در قالب‌هایی دسته‌بندی شوند. مقاله حاضر الگوهای دسته‌بندی معارف قرآن، اعم از الگوهای مأثور و غیرمأثور را، معرفی و ارزیابی می‌کند. الگوهای مأثور الگوهایی هستند که در روا...